Hexagram 1 Tj’ièn het Scheppende


Het teken is samengesteld uit zes ongebroken lijnen. De ongebroken lijnen symboliseren de lichte, sterke, geestelijke, actieve oerkracht. Het teken is in zijn gesloten eenheid sterk van natuur. Daar het vrij is van elke zwakheid, is zijn intrinsieke eigenschap de kracht. Zijn beeld is de hemel. De kracht wordt voorgesteld als niet gebonden aan vaste ruimteverhoudingen, en wordt daarom opgevat als beweging. Als de grondslag van deze beweging komt de tijd in aanmerking. Op deze wijze komt dan ook de macht van de tijd en de macht van het volharden in de tijd, de duur, in het teken tot uitdrukking. Bij de verklaring van het teken dient men steeds het bestaan van een dubbele uitleg in het oog te houden: de macrokosmische en de uitwerking ervan in de mensenwereld. Toegepast op het wereldgebeuren wordt in het teken de sterke scheppende werkzaamheid van de Godheid uitgedrukt. Toegepast op de mensenwereld betekent het de scheppende werkzaamheid van de heilige en de wijze, van de gebieder en leider der mensen, die door zijn kracht hun hoger wezen wekt en ontwikkelt.

HET OORDEEL

Het Scheppende bewerkt verheven welslagen,
Bevorderend door standvastigheid.

Volgens de oorspronkelijke betekenis behoren de hier genoemde begrippen of eigenschappen paarsgewijze bij elkaar. Voor degeen die dit orakel verkrijgt betekent dit dat hem uit de oerdiepten van het wereldgebeuren welslagen van zijn streven zal geworden, en dat het er in de eerste plaats op aankomt dat hij uitsluitend door standvastigheid in het goede zijn eigen geluk en dat van anderen zoekt. Zeer vroeg heeft men reeds nagedacht over de betekenis van elk der vier eigenschappen in het bijzonder. Het Chinese woord dat wij met ‘verheven’ hebben weergegeven betekent: ‘hoofd, oorsprong, groot’. Daarom staat er in de verklaring van Confucius: ‘Waarlijk, groot is de oerkracht van het Scheppende, alle wezens hebben hieraan hun ontstaan te danken. En deze kracht doordringt de gehele hemel.’ Want deze eerste eigenschap doordringt ook de drie andere.
Het begin van alle dingen ligt als het ware nog in de andere wereld besloten, als een veelheid van ideeÎn die nog verwezenlijkt moeten worden. Maar in het Scheppende leeft tevens de kracht om aan deze oerbeelden van de ideeÎn vorm te geven, wat wordt aangeduid door het woord ‘welslagen’. Dit proces wordt weergegeven door een aan de natuur ontleend beeld.* ‘De wolken gaan, en de regen werkt, en alle wezens vloeien in hun eigen, afzonderlijke gestalte.’
Op de menselijke wereld toegepast wijzen deze eigenschappen een groot man de weg naar groot succes: ‘Doordat hij met grote klaarheid de oorsprong en de werkingen onderkent, beklimt hij te rechter tijd de hoogste der zes treden, op welke hij te rechter tijd, als op zes draken, ten hemel vaart.’
De zes treden zijn de zes afzonderlijke lijnen van het teken, die verderop symbolisch als draken worden voorgesteld. Als weg naar het succes wordt hier de kennis en het verwezenlijken van de Universele Zin genoemd, die als eeuwig-werkzame vaste wet alle aan tijd gebonden vormen van begin tot eind bepaalt. Zo wordt elke bereikte trede tegelijkertijd de voorbereiding voor de volgende; de tijd is geen belemmering meer, doch slechts middel om het mogelijke te verwezenlijken. Kwam door de begrippen ‘verheven’ en ‘welslagen’ de scheppingsdaad tot uiting in verband met de termen ‘bevorderend’ (woordelijk: datgene scheppend wat met het wezen in overeenstemming is) en ‘standvastigheid’ (woordelijk: recht en vast) wordt het werk van het in stand houden gekenschetst als een zich aanhoudend voltrekkende vormgeving. ‘De loop van het Scheppende vormt en vervormt de wezens tot elk zijn juiste, voor hem bestemde natuur heeft verkregen, en houdt hen dan in overeenstemming met de Grote Harmonie. Zo betoont het zich “bevorderend door standvastigheid”.’
Op het menselijke plan overgebracht blijkt hieruit hoe de grote man door zijn ordenende werkzaamheid vrede en veiligheid brengt aan de wereld: ‘Doordat hij zich met het hoofd boven de menigte der wezens verheft komen alle landen te samen tot rust.’
Een andere interpretatie gaat met de onderscheiding der begrippen ‘verheven’, ‘welslagen’, ‘bevorderend’ en ‘standvastig’ nog verder door ze te vergelijken met de vier hoofddeugden: Het ‘verhevene’, dat tegelijkertijd als fundamenteel principe alle andere eigenschappen in zich bevat, wordt in verband gebracht met de liefde. De zedelijkheid, die de uitingen van de liefde ordent, organiseert en aldus tot positief resultaat brengt, komt overeen met het ‘welslagen’. De rechtvaardigheid, die toestanden schept waarin een ieder datgene krijgt wat bij zijn wezen past en voor hem het geluk betekent, uit zich als ‘bevorderend’. De wijsheid, die de vaste wetten van elk gebeuren ontdekt en daardoor in staat is duurzame toestanden te scheppen, blijkt uit de ‘standvastigheid’.

Deze bespiegelingen (reeds ter sprake gebracht in de commentaar Wen Jèn, in het tweede deel van het Boek der Veranderingen)hebben later de brug gevormd tussen de filosofie van de Vijf Veranderingsfasen (elementen), die in het Boek der Oorkonden verankerd ligt, en de filosofie van het Boek der Veranderingen, die uitsluitend gebaseerd is op de polariteit van positieve en negatieve principes. In de loop der tijden werd door combinatie van deze beide systemen de poort geopend voor een steeds verder doorgevoerde getallensymboliek.

*: Vergelijk Genesis 2:1 e.v., waar de ontplooiing der verschillende schepselen eveneens wordt toegeschreven aan het vallen van de regen.

www.itjing.nl

Sponsor

Training zelf website maken
200 euro korting

Vaste bezoekers van Itjing krijgen 200 Euro korting op de WordPress Bootcamp. Tijdens de Bootcamp maak je onder begeleiding je website de goed gevonden wordt in Google. Hoe werkt het? Like onze Itjing facebook pagina en vermeld je naam bij aanmelding van de training. Deze aanbieding is geldig tot 1 november 2024.
Info WordPress training | 100+ Reviews

HET BEELD

De beweging van de hemel is vol kracht.
Zo maakt de edele zich sterk en onvermoeibaar.

Aangezien er maar één hemel is, wijst de verdubbeling van het teken Tj’ièn welks beeld de hemel is, op de beweging van de hemel. Een complete omwenteling van de hemel is een dag. De verdubbeling van het teken betekent dat elke dag gevolgd wordt door een andere. Dit wekt de voorstelling van de tijd, en ook – waar het steeds dezelfde hemel is, die zich met onvermoeide kracht beweegt – van de krachtige duur in en boven de tijd, van een beweging die nooit stilstaat of verslapt, zoals onafgebroken de ene dag op de andere volgt. Deze duur in de tijd is het beeld van de kracht die inherent is aan het Scheppende.
De wijze neemt zich tot voorbeeld en vermag zich op deze wijze zover te ontwikkelen dat er een duurzame werking van hem uitgaat. Hij moet zichzelf vormen tot een gaaf mens uit één stuk door alles wat omlaag trekt – al het minderwaardige – bewust uit te schakelen. Zo verwerft hij de onvermoeidheid die op een vast omraamd arbeidsveld berust.

Scroll naar boven